Kamis, 27 Maret 2008

Rumang Ni Ulaon Pamulihon Boru/Pangolihon Anak

Rumang Ni Ulaon Pamulihon Boru/Pangolihon Anak

Ulaon pamuli boru manang pangolihon anak nunga jot-jot taadopi manang taulahon. Adong do ruhut-ruhut, tahapan, proses ni angka ulaon di si. Molo nasomal adong dua istilah di ulaon i ima: Alap Jual dohot Taruhon Jual. Alap jual namarlapatan ulaon pesta (unjuk) di pihak parboru. Pihak parboru ma na manghobasi sude na hombar tu ulaon pesta. Taruhon jual lapatanna ulaon pesta di pihak paranak jala namanghobasi angka na hombar tu ulaon i.

Ulaon alap jual manang taruhon jual saguru tu dos ni roha (kese-pakatan) ni pihak parboru dohot pihak paranak do i. Nian adong do deba parboru na so bersedia pamulihon boruna molo so dialap jual. Hape sasin-tongna ulaon alap jual manang taruhon jual sarupa manghorhon tu na denggan do i molo dipatupa sian do ni roha.
Rumang dohot tahapan ni ulaon pamuli boru manang pangoli anak na somal diulahon di tano parserahan on, tarlumobi di Jabotabek, hira songon on ma:

1. Hori-hori dinding,

2. Patua hata dohot Marhusip (Mangarangrangi),

3. Partumpolon,

4. Martonggo raja/Marria raja,

5. Sibuha-buhai,

6. Pamasu-masuon,

7. Marhata sinamot dohot ulaon unjuk,

8. Paulak une/maningkir tangga.

I ma nasomal taida diulahon di Jakarta sekitarna on. Taringot tu pangatusion di tahapan ni ulaon pinatorang do di tulisan on. Alai songon naung taboto tangkas, ulaon adat-paradaton ni hita Batak Toba, sifatna dinamis mangihut-ihut perkembangan di zaman. Molo tung pe adong hata ni natua-tua na mandok:

Ompu raja di jolo martungkot sialagundi.
Adat napinungka ni ompunta naparjolo,
diihuthon angka na di pudi,

alai gabe adong do niida sian angka dongan na mandok songon on:

Ompu raja di jolo martungkot sialagundi,
Adat napinungka ni ompunta na parjolo,
dipaune-une na di pudi.

Nuaeng sahat ma hita tu lapatan dohot pangantusion taringot tu rumang ni ulaon i.

Tidak ada komentar: